zondag 1 oktober 2006

De zaak Baybasin

De Turkse Koerd Baybasin werd in 2002 tot levenslang veroordeeld door het gerechtshof in Den Bosch voor het opdracht geven voor twee moorden en heroïnehandel. Maar er blijven nieuwe feiten opduiken die de rechtvaardiging van deze veroordeling ter discussie stellen.

Het bewijs in de zaak komt van 6000 opgenomen telefoongesprekken. Het gerechtshof zegt dat sommige gesprekken handelen over een succesvolle liquidatie. Zo vraagt Baybasin telefonisch of “het ding” in de tuin “voor elkaar” is waarna hij zijn tevredenheid uit. Dat duidt volgens het hof op een liquidatie in een theetuin in Istanbul.
In een andere zaak gaat het om een moord die nooit is gepleegd. Een relatie van Baybasin is vermoord en hij wil dan volgens het gerechtshof wraak nemen op de broer van de moordenaar, die in Kentucky in de Verenigde Staten woont. Baybasin vraagt aan een zekere Mayer of iemand met hem contact op wil nemen. Mayer vraagt: “To make him call that’s all?” De politie vertaalt dat als ‘to make him cold’. Justitie vond dat belangrijk bewijs voor uitlokken van moord (het is overigens een uitdrukking die helemaal niet bestaat in het Engels). Later zegt Baybasin tegen de veronderstelde moordenaar: “Als de mensen daar meerdere auto’s tegelijk willen kopen, dan moet dat maar, als dat tenminste de enige manier is.” Het gerechtshof interpreteert: Baybasin wilde mensen die bij het doelwit van de liquidatie in de kamer zijn ook laten sterven als dat niet anders kon. Op basis van dit soort zinsnedes kreeg Baybasin levenslang.

De geheimzinnige ‘Mayer’ werd nooit nader geïdentificeerd. Maar nu is hij getraceerd door de advocaat van Baybasin, Adèle van der Plas. Mayer verklaart een 48-jarige Israëli te zijn en een “hoge veiligheidsfunctionaris” die “op verschillende posities” heeft gediend in het Israëlische leger. “Ik heb nooit iets crimineels met de heer Baybasin besproken,” zegt hij in een verklaring, “alleen zaken en politiek in het algemeen.” Dus geen liquidatie.
Het wordt nog interessanter: Mayer zegt dat zijn gesprek is gemanipuleerd. Het zou zijn samengesteld uit meerdere gesprekken tussen hem en Baybasin. Mogelijke manipulatie van telefoongesprekken is nu juist waardoor de rechtszaak tegen Baybasin in de publiciteit kwam. Een Amerikaanse forensisch expert en twee Nederlandse deskundigen rapporteerden over sterke aanwijzingen voor manipulatie. Maar het gerechtshof achtte het niet nodig de telefoongesprekken nader te onderzoeken.
Mayer is boos dat zijn gesprek is gebruikt om Baybasin voor moord te kunnen veroordelen. Daarom heeft hij een Israëlische expert op het gebied van telefoons aftappen aangedragen. Deze Shlomo Peller heeft vier jaar in een “eliteafdeling” research gedaan voor het Israëlische leger. Het rapport van Peller is opnieuw ontluisterend voor de Nederlandse rechtsgang van Baybasin. Signaal-analytisch onderzoek leert dat er verschillende frequentie-patronen in het gesprek zitten die “eigenlijk helemaal niet kunnen voorkomen in een enkel telefoongesprek”. Dat duidt op digitale manipulatie. Daarnaast zijn in het gesprek talrijke mechanische klikken te horen: knip- en plakwerk met een magneetband. Peller: “Ik vind het moeilijk te geloven dat zo’n oude methode is gebruikt om dergelijk cruciaal bewijs te construeren.” Digitale manipulatie laat ook sporen na, maar die zijn niet zomaar te horen. Telefoongesprekken perfect digitaal manipuleren is dan ook geen gemakkelijke klus, volgens Peller. Advocaat Adèle van der Plas: “Hij zegt dat alleen sommige inlichtingendiensten perfecte digitale manipulatie kunnen uitvoeren en dat er zelfs dan sporen kunnen achterblijven. Dat strookt met informatie die wij inmiddels via via hebben gekregen. De telefoongesprekken van Baybasin zijn deels primitief geknipt en geplakt in Nederland en Turkije en deels digitaal gemanipuleerd door een buitenlandse inlichtingendienst.”

Politieke zaak
Een andere getuige is een Brit die zegt sinds 1983 als freelancer “met de FBI te hebben gewerkt”. Ook deze zegt zich het lot van Baybasin aan te trekken. Volgens de Brit, die met naam en toenaam wil getuigen, stond Baybasin eind jaren negentig in contact met de afdeling NS-1 van de FBI. NS-1 was toen één van de FBI-squads voor terrorismebestrijding. Volgens deze getuige is het ondenkbaar dat Baybasin gesprekspartner van de FBI zou zijn als hij bij een liquidatie betrokken zou zijn. Miatt zegt te hebben gesproken met een FBI-agent in Kentucky die de liquidatiezaak “nonsens” vond.
Ten slotte is er een getuige die een hoge functie zou hebben bij een buitenlandse inlichtingendienst. Ook deze zou, weliswaar achter gesloten deuren, bij een rechter willen getuigen: “De aanklacht tegen Baybasin is opgezet door de Turkse inlichtingendienst. Het Nederlandse Openbaar Ministerie heeft verslagen van zogenaamde telefoongesprekken van Baybasin uit het buitenland ontvangen. Dat weet de Nederlandse politie heel goed. Dit is een politieke zaak.”
De Iraanse Koerd Ali Ghazi bemiddelde halverwege jaren negentig in het geheim tussen het kabinet van bondskanselier Kohl en de Koerdische PKK. Ghazi wijst ook op het politieke belang van Baybasin, wiens contacten tot in de huidige Turkse regering zouden reiken. Ghazi: “Baybasin heeft in die tijd PKK-leider Öcalan ervan overtuigd dat het Koerdische geweld in Europa moest stoppen. Dat is ook gebeurd.” Sommige Turkse media denken dat corrupte ambtenaren niet gediend waren van Baybasins bemoeienis met de PKK. Hij moest daarom vermoord of de gevangenis in als een crimineel. In twee belangrijke Turkse media verschenen deze zomer lange verhalen over Baybasin. Zowel Anadolu Nieuws (een groot Turkse persbureau) en weekblad Aydinlik schreven op basis van anonieme bronnen dat de Turkse geheime dienst Baybasin erin heeft geluisd. Uiteindelijk zou met valse informatie en gemanipuleerde telefoongesprekken het Baybasin-dossier zijn opgebouwd, onder meer door Nederlandse ambtenaren. Invloeden van de Turkse autoriteiten binnen de Nederlandse politie bleken al tijdens de rechtszaak. Een Turkse politietolk speelde een hoofdrol in het Baybasin-onderzoek. Een hoge bron bij de Nederlandse politie: “Die tolk deed zijn werk een beetje te goed”. Hij wisselde soms informatie met de Turken uit zonder controle van zijn meerderen. De teruggetreden Arnhemse korpschef Van Deursen gaf de AIVD opdracht de betrouwbaarheid van de tolk te onderzoeken. De dienst adviseerde negatief.

Schadevergoeding
Baybasin hoopt met nieuwe feiten een herzieningsverzoek bij de Hoge Raad een onderzoek in te dienen. Hij eist in een civiele procedure schadevergoeding van de Nederlandse staat en ook van de ‘chief scientist’ van het Nederlands Forensisch Instituut, A. Broeders. Broeders onderzocht als deskundige de telefoongesprekken van Baybasin en kon er niets vreemds aan ontdekken. Volgens Baybasin heeft Broeders gelogen. Advocaat Van der Plas wil een lange lijst getuigen in het openbaar onder ede laten horen door de rechtbank.

Kader: De Koerdische zaak
Huseyin Baybasin is een telg van een vooraanstaande Koerdische familie uit Oost-Turkije. Het Koerdische volk leeft verspreid over Turkije, Syrië, Irak en Iran. In Turkije vecht de PKK sinds de jaren zeventig in een bloedige strijd voor onafhankelijkheid. Baybasin zette zich in voor de Koerdische zaak en vluchtte naar Nederland. Hij beschuldigde in de media de Turkse regering van corruptie en drugshandel. Terecht bleek later: zelfs ex-premier Ciller had banden met drugshandel. In 1997 is Baybasin gearresteerd op verdenking van twee liquidaties en in 2002 volgde een veroordeling tot levenslang. Baybasin was de langst gedetineerde in de in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught: zes jaar. Momenteel zit hij onder gewoon regime.

Plaats op NuJij Voeg toe aan Blig Facebook Facebook